Een geboord gat is vaak onnauwkeurig qua maat en niet volkomen rond, bovendien is het oppervlak van het gat voor bepaalde toepassingen niet glad genoeg. Bijvoorbeeld als er een precies gespelen as in moet passen. In zo'n geval wordt het gat op maat geruimd, nadat het eerst is voorgeboord op een iets kleinere maat.

Een ruimer is een cilindervormig snijgereedschap, meestal vervaardigd van snelstaal (HSS)waarin spaangroeven zijn aangebracht. De groeven kunnen recht of schroeflijnvormig zijn. Een ruimer met schroeflijnvormige groeven werkt het gatoppervlak doorgaans gladder af dan een ruimer met rechte groeven.

Handruimers hebben op het uiteinde van de cilindervormige schacht een vierkant deel, waarmee de ruimer in een wringijzer geplaatst wordt en men deze met de hand kan ronddraaien. Het onderste gedeelte van een handruimer is conisch geslepen, de zogenaamde aansnijding genoemd. Nadat het gat is voorgeboord, zal het conisch gedeelte in het gat passen. Hierna draait men de ruimer gelijkmatig rond, hierbij een lichte kracht naar beneden wordt uitgeoefend. Voor het ruimen van blinde gaten wordt een uitvoering gebruikt met een zeer korte aansnijding, anders zou immers het onderste gedeelte van het gat niet op maat geruimd worden. 

Bij een machineruimer is het snijgedeelte veel korter dan bij een handruimer, ook de aansnijding is korter. Voor het ruimen van gaten met grotere diameters gebruikt men dikwijls een opsteekruimer. Deze is voorzien van een meeneemgroef voor montage op een spandoorn. Er bestaan opsteekruimers van verschillende diameter behorend bij één spandoorn. Dit is in de aanschaf voordeliger.

Naast ruimers voor het ruimen van rechte cilindrische gaten zijn er ook conische- of tapse ruimers die onder andere gebruikt worden voor het ruimen van gaten voor conische paspennen. Een verstelbare (hand)ruimer wordt gebruikt bij het ruimen van cilindrische gaten die niet precies hele millimeter- of inchmaten hebben.